Baş dönmesi her insanın başına gelebilecek bir durumdur. Çoğu zaman temel nedeni ciddi olmamakla beraber uzun ataklar şeklinde gerçekleşmesi ciddi bir sorunun olduğuna işaret olabilir. Baş dönmesinin birçok nedeni vardır.
Baş dönmesi neden olur? Baş dönmesi sebepleri nelerdir? Baş dönmesi nasıl geçer gibi birçok soruyu etrafınızda duymaktasınız. Fakat baş dönmesi bir hastalık değil belirtidir. Bu yüzden bu sorunun çözümü de hastalığın çözümüne bağlıdır.
Baş dönmesi nedenleri ve tedavisine değinmeden önce baş dönmesinin ne olduğuna bir bakalım.
Baş Dönmesi Nedir?
Baş dönmesi; insanın fiziksel olarak isteği doğrultusunda duramamasıdır. Başı dönen bir kimse çevreyi dönüyormuş gibi hisseder ve sersemlik gibi belirtiler gösterir. Oldukça yaygın gözüken bu durum anlık olabileceği gibi gün boyu birden fazla kez de gelişebilir.
Bir anlık ortaya çıkan baş dönmesi genellikle endişe edilecek bir durum değilken uzun süredir bu durumun var olması halinde kişi bir hekime kesinlikle gözükmelidir. Çünkü bu rahatsızlık vücudun pek çok farklı sistemine bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Baş dönmesine yol açan hastalıklara göz attığımızda baş dönmesi neden olur sorusuna da bir cevap bulacaksınız.
Baş Dönmesinin Nedenleri?
Baş dönmesinin başlıca nedenleri hızla kendi etrafında dönmek, ağır egzersiz yapmak ve ani şekilde oturup kalkmak gibi hareketlerdir. Ayrıca deniz tutması, migren, tansiyon düşüklüğü ve kan şekerinin düşmesi gibi durumlar da baş dönmesine yol açmaktadır.
Bunları kişi kendisi anlayabilmektir. Fakat baş dönmesine anlam veremediği durumlarda bunu tespit etmesi tek başına kolay olmayacaktır. Baş dönmesi neden olur tedavisi nedir sorusuna burada cevap bulmanız mümkündür. Şimdi gelelim baş dönmesine neden olan rahatsızlıklara:
1- Vertigo: Kişinin çevreyi hareket ediyormuş gibi hissetmesi ve eşyaların durmadan şekil değiştiriyormuş gibi algılamasıdır. Vertigo, iç kulakta denge sistemini oluşturan bazı yapıların zarar görmesi sonucunda ortaya çıkmaktadır.
Birçok çeşidi olan vertigoda baş dönmesi oldukça sık görülmektedir. Beyinden kaynaklı olduğunda santral vertigo denilir. Beyin dışı nedenlerden ortaya çıkan vertigoya ise periferik vertigo denilir. Santral vertigo daha ciddi sorunlardan kaynaklanmaktadır.
Genellikle beyin damarlarında oluşan bozukluklar, anevrizma, epileptik nöbetler, beyin kanaması, beyin tümörü ve ensefalit gibi rahatsızlıklar santral vertigoya yol açmaktadır.
Periferik vertigo ise santral vertigoya göre daha basittir. Burada baş dönmesini takiben genellikle bulantı ve kusma da görülmektedir. Vertigonun en çok rastlanan türü genelde denge sinyalini algılayan kristalin yerinden oynaması ile oluşmaktadır.
Bu duruma hava değişimi ve küçük travmalar yol açabilir. Kristalin yerine oturtulması veya ilaç kullanımı ile bu durumun düzeltilmesi mümkündür.
2- Demir Eksikliği: Demir, vücudumuzdaki oksijenin taşınması için oldukça önemli bir mineraldir. Oksijeni taşımakla görevli olan hemoglobinin yapısında bulunan demirin eksilmesi durumunda kansızlık yani anemi rahatsızlığı ortaya çıkar.
Anemi sonucu insanlarda saç dökülmesi, nefes darlığı, göğüs ağrısı ve yorgunluk dışında baş dönmesi de görülmektedir.
Demir eksikliğinin tedavisi ise vücuda demir takviyesi yapmaktır. Bu da demir mineralinin zengin bulunduğu besinleri tüketerek veya ilaçla mümkündür.
3- Enfeksiyon: Sıradan hayatımızda yakalandığımız soğuk algınlığı ve grip gibi enfeksiyonel hastalıklar da baş dönmesine neden olmaktadır.
4- Travma: Kişinin kafasına aldığı sert bir darbe ya da yaralanması baş dönmesine yol açabilir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta şudur ki; baş dönmesi travmadan hemen sonra ortaya çıkması şart değildir, uzun zaman sonra da ortaya çıkabilmektedir. Travma sonucu ortaya çıkan baş dönmelerinin tedavisi sabır gerektiren zorlu bir süreçtir.
5- Diyabet: Şeker hastalığı da dediğimiz diyabet hastalığı sonucu vücudun şeker kullanımı bozulur ve enerji almakta problem yaşanır. Diyabette baş dönmesine ve denge problemlerine yol açmaktadır. Diyabetin tedavisi ise şeker seviyesini normal seviyede tutmaktır.
6- Kardiyovasküler Hastalıklar: Kalp damar sisteminde ortaya çıkan damarlarda plak oluşumu, kalp yetmezliği ve ritim bozukluğu gibi rahatsızlıklar baş dönmesine neden olabilir. Kardiyovasküler hastalıkların yanı sıra birçok metabolik hastalıklarda baş dönmesi gözükmektedir.
7- Psikolojik Rahatsızlıklar: Uzun süreli stres, depresyon, panik atak ve anksiyete gibi bazı psikolojik rahatsızlıklarda ciddi baş dönmelerine sebep olabilir.
8- Beyin Tümörü: Beyinde ortaya çıkan tümörlerde baş dönmesine yol açabilmektedir. Baş dönmesine daha çok denge merkezine yakın olan tümörler yol açmaktadır.
9- Nörolojik Hastalıklar: Epilepsi, Multiple Skleroz(MS) ve parkinson gibi rahatsızlıklarda baş dönmesine neden olmaktadır. Genelde baş dönmesi bu hastalıklara bağlı olarak farklı semptomlarla beraber görülmektedir.
Baş Dönmesi Nasıl Geçer? Tedavisi Nedir?
Baş dönmesi tedavisi şudur veya şunu yaparsanız geçer diyebilmemiz mümkün değildir. Genellikle baş dönmesi bir tedaviye gerek kalmadan düzelebilir. Fakat bu ani bir hareket sonucu oluşmuş bir baş dönmesi ise.
Uzun zaman sürüyor veya nedenini tahmin edemiyorsanız sakince oturup beklemeli ve baş dönmeniz geçtikten sonra bir doktora başvurmanız gerekmektedir.
Burada önemli olan baş dönmesinin altında yatan rahatsızlığı tespit etmektir. Çünkü baş dönmesi başka bir rahatsızlığın belirtisi olduğundan dolayı baş dönmesini tedavi etmek, buna neden olan rahatsızlığı tedavi etmek ile mümkündür.
Örneğin baş dönmesi tansiyondan dolayı ise tansiyon ilacı verilmelidir. Enfeksiyondan dolayı ise antibiyotik kullanılmalıdır. Sıvı kaybından dolayı bir baş dönmesi ise de hastaya intravenöz sıvıları verilmelidir. Ayrıca bunlar her baş dönmesinde değil nedene göre ve doktor kontrolünde yapılmalıdır.
KAYNAKÇA
- https://www.medicalpark.com.tr/bas-donmesi/hg-2594
- https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/bas-donmesi-vertigo/
- GÜZEL, Aydan, BİRİNCİ BASAMAKTA BAŞ DÖNMESİNE YAKLAŞIM
- Michael G. HALMÀGYI, Gülden AKDAL, Vertigo ve Dengesizlik