Fıtır sadakası vermek, Hür olan, mükellef olan (yani bulûğ çağına girmiş olan), borçlarından ve aslî ihtiyaçlarından fazla olarak nisab miktarı mala sahip olan her kişiye vâciptir.
İçindekiler:
Zengin Olan Kişi Kimlerin Fıtır Sadakasını Vermekle Sorumludur?
- Kendisi,
- Fakir çocuğu,
- Hizmetçi olan kölesi,
- Müdebber kölesi,
- Kâfir bile olsa ümmülveled olan câriyesi için fıtır sadakası vermesi vâciptir.
Zengin Olan Kişi Kimlerin Fıtır Sadakasını Vermekle Sorumlu Değildir?
- Mükâteb/anlaşmalı olan kölesinin,
- (Ergenlik çağına ulaşmış olan) büyük yaştaki çocuğunun,
- Hanımının,
- Ortak olarak aldığı kölesinin,
- Kaçak olan kölesinin. Ancak dönünce fıtır sadakasını verir.
- Gasbedilen kölesinin. Ancak dönünce fıtır sadakasını verir.
- Esir düşen kölesinin. Ancak dönünce fıtır sadakasını verir.
Fıtır Sadakası Hangi Mallardan Verilir?
Fıtır sadakası; buğday, buğday unu veya kavrulmuş undan yarım sâ‘ (1625 gram) miktarıdır. Hurma, kuru üzüm ve arpadan ise bir sâ‘ miktarı verilir. Irak ölçüsüne göre 1 sâ‘ 8 rıtldır (3250 gram).
Bunların yerine kıymetini vermek de câizdir. Hatta fakirin ihtiyacı varsa, kıymetini vermek daha faziletlidir. Çünkü kıymetini vermekle fakirin ihtiyacı daha hızlı bir şekilde giderilmiş olur. Eğer kıtlık zamanıysa, buğday, arpa ve yiyecek şeylerden vermek, para vermekten daha faziletlidir.
Fıtır Sadakasının Vâcip Olmasının Vakti
Fıtır sadakası, ramazan bayramı günü fecrin doğuşundan itibaren vâcip olur.
Bu vakitten önce fakir düşen veya ölen kişi için veyahut bu vakitten sonra müslüman olan, zengin olan veya doğan kişi için fıtır sadakası gerekmez.
Namazgâha gitmeden önce fıtır sadakasını çıkarıp vermek müstehaptır. Daha önce veya daha sonra vermesi de sahihtir/geçerlidir. Fakat bayram namazından sonraya bırakmak mekruhtur.
Herkes fıtır sadakasını zimmî dahi olsa bir fakire verir. İhtilaflı olan görüşe göre, bir fıtır sadakasını iki kişi arasında paylaştırmak câiz değildir. Sahih olan görüşe göre bir cemaatin/topluluğun fıtır sadakasını bir fakire vermek câizdir.