Günlük hayatımızda çokça kullandığımız kelimelerin bazıları aynı anlamları taşır. İlk bakışta hepsi aynı gibidir. Fakat her birinin kendine has bir özelliği vardır; biz farkında olmasak da bu ayrıntılara dikkat ederek kullanırız. Mesela görmek, bakmak, izlemek ve seyretmek kelimeleri üzerine konuşalım.
Görmek “gözle ve ışık yardımıyla bir nesne veya kimsenin varlığını algılamak, hissetmek”tir. Bakmak ise “gözleri bir şey üzerine çevirmek; seyretmek; görüp incelemek, tetkik etmek; üzerinde durmak, önem vermek, göz önünde bulundurmak”tır. Bu manalara göre görmek gözün bize sağladığı iştir. Bir şeyi veya kişiyi ilk gördüğümüzde “gördüm” deriz. Özellikle gözümüzle onu gördüğümüzü belirtmiş oluruz. Bu görüş kısacık da olsa görmektir. Bakmak ise sanki daha uzun bir görmektir. “Baktım” deyince biz bir süre ona baktığı anlarız. Nitekim kelimenin “seyretmek, incelemek, üzerinde durmak” gibi manaları bunun delilidir.
Görmek ve bakmaktan başka “izlemek” kelimesini de kullanırız. Bu kelimenin gözle görmek, bakmak manasından önce “takip etmek, iz sürmek” manaları vardır. Bu manalardan sonra “Bir olayı, bir televizyon programını seyretmek, gözle takip etmek” manası gelir. Bu mana da yakın zamanda ortaya çıkmıştır, kelime bir asır önce böyle bir mana ile kullanılmıyordu. Demek ki kelimeler yeni manalarla zenginleşebiliyor. İzlemek yerine eskiden seyretmek denirdi.
Seyir, Arapça kökenlidir. Seyretmek aslında “bir izi, bir yolu takip etmek”tir. Seyr ü sülûk da bu manada kullanılmıştır. Günümüzde daha çok “Gözü ile takip etmek, bakmak; izlemek; uzaktan bakmak, karışmamak, herhangi bir müdahalede bulunmamak” manalarını taşır.
Hülasa, görünce bakmış olmayız, bakınca izlemiş ve seyretmiş olmayız. Her birinin yeri, vazifesi ayrı.