Guslün Farzları Nelerdir?

Hanefilere göre guslün farzları üçtür;

1. Mazmaza yani ağıza su alıp boğaza kadar çalkalamak.
2. İsinşak yani buruna su çekip yıkamak.
3. Meşakkatsizce ve özür olmadan yıkanabilecek olan bütün vücudu (kuru yer bırakmayacak şekilde yıkamak)¹

---

Nurul İzah Kitabına Göre Guslün Farzları

Nurul izah asırlardır okunan ve okutulan hanefi ilmihali olarak muteber bir kitaptır. Bu kitapta yazdığı üzere guslün farzları on birdir. Burada sayılan on bir şeyin hepsi, bir şeyi ifade etmektedir. O da vücudun dışıdır. Ancak müellif, yeni başlayanlara kolaylık olsun diye detaylandırmıştır.

1. Ağzı,
2. Burnu,
3. Bedeni tek seferde yıkamak.
4. Açılması zorluk yoksa kulfenin içini yıkamak. (Kulfe, erkeklik uzvunun sünnette alınan kısmıdır.)
5. Göbek deliğini yıkamak.
6. (Açıldıktan sonra tekrar) yapışmamış küpe deliğini yıkamak.
7. Her halükarda erkeğin topuzunu yıkaması farzdır. Eğer su saç köklerine ulaşıyorsa, kadının saçındakı topuzu (açarak) yıkaması şart değildir.
8. Sakalın derisini yıkamak.
9. Bıyığın derisini yıkamak.
10. Kaşın derisini yıkamak.
11. (Kadın için) fercinin dışını yıkamak.³

---

Gusülde kadın için saçlarında bir kolaylık vardır. Kadın suyu saç diplerine ulaştırınca guslün farzı yerine gelmiş olur. Kadının gusülde örgülü saçlarını çözmesi ve bütün saçlarını yıkaması gerekmez. Ancak saçları örgülü değilse, hepsini yıkamalıdır.

Erkek ise örgülü de olsa saçlarını çözmek ve hepsini yıkamak zorundadır.⁶

Mızraklı ilmihalde guslün farzları şöyle anlatılır:

1. Bir kere ağzına su vermek
2. Bir kere burnuna su vermek
3. Bir kere (hiç kuru yer kalmayacak şekilde) bedeni yıkamak.⁷

Şafilere Göre Guslün Farzları

Şafilere göre guslün farzları ikidir:

1. Niyet getirmek. Niyet, kişinin, “Büyük abdestsizliği gidermeye niyet ettim” demesidir. Kişi bu niyeti bedeninin ilk cüzünü yıkarken getirmelidir.
2. Vücudun sadece dışını, kılların da hem dışını hem de dibini su ile kaplamak.²

---

Bir başka görüşe göre şafilerde guslün farzları üçtür ve şöyledir:

1. Niyet getirmek. (Gusülde niyet, “Farz olan guslü edaya niyet ettim” veya “Cünüplüğü gidermeye niyet ettim” ya da, “Farz olan namazı mubah kılmaya niyet ettim” şeklinde yapılır.)
2. Bedende necaset varsa onu temizlemek.
3. Suyu vücudunun bütün kıllarına ve derisine ulaştırmak.⁴

---

Şafiilerde abdest alırken “abdest almaya niyet ettim” olur fakat gusülde “gusül almaya, gusül abdesti almaya veya abdest almaya diye niyet getirilmesi sahih değildir yani gusül geçerli olmaz.

Şafii bir kimse gusül abdesti alırken güslün farzlarından birincisi olan niyeti yerine getirebilmek için daha önceden anlattığımız niyet kalıpları üzerinde niyet getirmelidir.

---

Hayızlı kadın şöyle niyet edebilir: “Hayzın hükmünü kaldırmaya niyet ettim.” Nifaslı kadın da şöyle niyet edebilir: “Nifasın hükmünü kaldırmaya niyet ettim.”

Niyet gusle başlandığında getirilir. Vücudun bir kısmı yıkandıktan sonra getirilirse getirildiği andan itibaren sayılır. Ondan evvel yıkanan kısmın tekrar yıkanması gerekir.

Şafiler gusül abdesti alırken vücudun her tarafını, ten ve kıllarını yıkayıp suyu üzerinden akıtması gerekir.

Bedenin çok az bir kısmı bile kuru kalırsa gusül geçerli olmaz. Hamur, mum ve oje gibi suyun bedene ulaşmasına engel olan şeylerin temizlenmesi gerekir.

Ağız ve burnun içi dıştan sayılmadıkları için oraları yıkamak lazım gelmez. Örgülerin içine su nüfus etmezse onları çözmek lazımdır.

Kulaktaki küpeyi de oynatmak gerekir. Kulakta delik var ama küpe yoksa suyu bu deliğe ulaştırmak gerekir.⁵

---

Kaynakça

1. Temel İlmihal Bilgileri Şemseddin Bektaşoğlu; Saadetül Mübtedin
2. Saadetül Mübtedin
3. Nurul İzah
4. Gayetül İhtisar
5. Temel Şafii İlmihali – Siraceddin Önlüer
6. Kadın ve Aile İlmihali – Dilaver Selvi
7. Mızraklı İlmihal