İslam’a Göre Kadının İlim Öğrenmesi Caiz Mi?

İslam’a göre kadınlar tarafından tahsil edilmesi meşru olan ilim ve mesleklerden de biraz bahsetmek isterim. Şeriatın bakış açısına göre kadınların öğrenebileceği ilim ve meslekler üç kısma ayrılır:

1. Öğrenilmesi vâcip olan ilimler

İlmihal derecesinde akaid ve dinî ilimlerle beraber, karı koca hukukuyla ilgili toplumsal bilgileri her müslüman kadının öğrenmesi vâciptir.

2. Öğrenilmesi mendup olan ilimler

Eşlerin birbirlerine karşı görevleri, ev işleri, çocuk terbiyesi, tutumlu yaşam ve tasarruf gibi faydalı bilgilerle beraber, terzilik, dokumacılık, örgücülük, ip eğirmek ve bükmek, nakış ve aşçılık gibi kadınlığa yakışan meslekleri öğrenmek menduptur. Yani bu gibi faydalı işlerle meşgul olan kadınlara dünyevî menfaatlerle beraber uhrevî menfaat ve sevap vardır. Çünkü Peygamber Efendimiz [sallallahu aleyhi vesellem] dinen farz olan ibadetlerini yerine getirip el işleri ve ev işleriyle meşgul olan kadınlara sevap ve mükâfat müjdesi vermiştir. Nitekim şöyle buyrulmuştur:

“Kadın, Rabb’inin farz kıldığı ibadeti eda edip kocasına itaat ettikçe ve eline ip eğirme aletini alıp ip eğirdikçe Cenâb-ı Allah’ı devamlı tesbih etmiş gibi sevaba nail olur. Eğirdiği ip ve iğnesiyle işine devam ettikçe sanki cemaatle namaz kılmış gibi sevaba nail olur. Çocukları için yemek pişirdiği zaman küçük günahları dökülür.”

3. Öğrenilmesi mubah olan ilimler

Koca haklarından hiçbir hakkın kaybolmaması şartıyla bir kadın, ferdî ihtiyacından fazla ilim öğrenebilir. Dolayısıyla dinî ilimler, matematik, tıp, geometri, tarih, coğrafya gibi ilimlerle kadınların meşgul olması mubahtır. Fıkıh kitaplarının anası olan kitaplardan el-Hidâye adlı eserde hemcinslerini tedavi etmeleri için kadınların bir kısmının tıp ilmi öğrenmeleri meşru olarak zikredilmiştir.

Sihir ve tılsım gibi hem dinî anlamda hem de dünyevî anlamda hiçbir faydası olmadığı gibi sahibine veya başkasına zararı dokunabilecek ilimlerle erkek veya kadın bir kimsenin meşgul olması şeriata göre haram ve yasaktır. Çünkü İslâm dinine göre insanlardan zararı gidermek gerekli ve vâciptir.

Bunun üzerine noksan akıl ve zayıf fikir sahiplerinin dinin inanç esaslarını karıştırmak, terbiyeyi ve faziletli İslâm ahlâkını bozmak, dinin şiarlarını (alametlerini) bozacak her türlü bâtıl fikir, kötü âdetler ve yasaklanan işleri tasvir eden bütün yayınları okumak ve mütalaa etmekle uğraşmak şer‘an haram ve yasaktır.