Efendimiz sallallahu aleyhi vesellem ertelemenin insanı helake götüren bir sebep olduğunu hatırlatıyor. O’nun ertelemelerden kastının tevbe, ibadet ve sâlih amelleri ertelemek olduğu açık.
“Erteleme” yani sonraya bırakma eyleminin meşru hatta gereklilik olduğu durumlar olamaz mı peki? Mesela gündelik hayat içinde bir şeye ya da bir kimseye kızdığımızda hemen tepki vermeyi ertelesek… Bir şeyi başardığımızda mükâfat ummayı ertelesek… Namaz vakti girmiş olduğu halde ondan daha az önemli olan herhangi bir işi yapmayı ertelesek… Nefsimizin çok istediği bir şeyi ona vermeyi ertelesek… Âhiret için çabalamak yerine dünyaya hırsla sarılmayı ertelesek… Geceleri öğrenmek ve ibadet etmek için uyumayı ertelesek… Hizmete ara vermeyi ertelesek… Gafletle vakit öldürmeyi ertelesek…
Şimdi aklınıza gelebilir; “Niye erteliyoruz, bu erteleyelim dedikleriniz aslında terk edilmeli” diyebilirsiniz. Haklısınız ama unutmamak lazım, biz nefsimizle büyük bir savaştayız ve “savaş hiledir.” Bakarsınız ertelemişken aklımız başımıza gelir de o zaman tümüyle terk ederiz, olamaz mı? Hile yapmayı hep başkaları için düşünürken asıl nefsimize hile yapmayı düşünsek nasıl olur?